هنریک ایبسن نمایشنامه‌نویس نروژی، یکی از بزرگ‌ترین چهره‌های قرن ۱۹ ادبیات نمایشی جهان بود. او در ۲۰ مارس ۱۸۲۸ متولد شد. از او به عنوان پدر تئاتر واقع‌گرایانه نام برده می‌شود. نمایشنامه‌های هنریک ایبسن که نقد مستقیمی بر ارکان جامعه و فرهنگ زمان خودش وارد میکند، انقلابی در درون‌مایه و شیوه‌ی نگارش نمایشنامه‌ها رقم زد و چیزی تازه به جهان تئاتر عرضه کرد. از همین رو ایبسن را آغازگر تئاتر مدرن هم می‌دانند؛ کسی که با نمایشنامه‌هایش، تأثیر به‌سزایی بر نویسندگان پس از خودش گذاشت.
یکی از ویژگی‌های بارز ایبسن، توجه ویژه‌اش به روابط انسانی و آسیب‌پذیری انسان در مقابل قوانین اجتماعی است. او به‌شدت به تبعیض اجتماعی می‌پردازد و به نظام‌های قدرت جامعه‌ی خود نقد وارد میکند. او در ساختار نمایشنامه‌ها نوآوری‌های ویژه‌ای کرد و توانست شخصیت‌هایی پیچیده خلق کند. از ایبسن نمایشنامه‌های زیادی به جای مانده. او در طی سالیان نویسندگی‌اش، آثار زیادی خلق کرد که بیان‌گر سیر پیشرفت شخصی و تغییر عقاید خودش هم بود. انتخاب تنها ۵ اثر از میان همه‌ی آثار او، کار دشواری‌ست.
- ۵ نمایشنامه برتر مارتین مک‌دونا که باید بخوانید
- ۸ نمایشنامه خواندنی یوجین اونیل برنده‌ی جایزه‌ی نوبل
۱- خانه‌ی عروسک
خانه‌ی عروسک یکی از محبوب‌ترین نمایشنامه‌های ایبسن است. این نمایشنامه روایتگر زندگی یک زن به نام نورا است که جامعه و خانواده از او انتظار دارند فردی مطیع باشد. اما او رفته‌رفته تبدیل به زنی قدرتمند و استقلال‌طلب شده و بر علیه خواسته‌های ناحق جامعه می‌ایستد. ایبسن در این اثر به نقد نقش زنان در جامعه می‌پردازد و روابط انسانی میان زن و مرد در خانواده را به تصویر می‌کشد.
۲- دشمن مردم
دشمن مردم یکی از عمیق‌ترین نمایشنامه‌های ایبسن است و روابط پیچیده‌ی انسانی و چالش‌های اخلاقی را به تصویر می‌کشد. داستان این نمایشنامه در شهر کوچکی روایت می‌شود که یک حمام عموی گران‌بها و پر سود دارد. این حمام عمومی با کشیدن توریست‌ها به شهر، موجب رشد اقتصادی شهر و بهبود وضعیت زندگی مردم شهر شده. اما به مرور زمان، یک بیماری شروع به منتشرشدن در شهر میکند. دکتر توماس استوکمان، دانشمندی‌ست که در این شهر زندگی میکند و متوجه نکته‌ای می‌شود که ممکن است به قیمت ازبین‌رفتن سود مردم شود. مردم شهر به همراهی شهردار مقابل دکتر استوکمان می‌ایستند. همانطور که پیداست، این نمایشنامه یک چالش اخلاقی به میان می‌کشد و پیچیدگی‌های تصمیمات انسانی را نشان می‌دهد.
۳- هدا گابلر
نمایشنامه‌ی هدا گابلر، روایتگر زندگی یک تازه‌عروس به نام هدا است که با توماس گابلر ازدواج کرده. در طول داستان، هدا با مشکلات روانی و احساسات تباهی که در زندگی‌اش تجربه کرده روبرو می‌شود. او تشنه‌ی آزادی و خودمختاری است و تصمیم به ترک زندگی معمولی و مردانه‌ای می‌گیرد که به او تحمیل شده. هدا گابلر نمادی‌ست از اعتراض به نقش‌های جنسیتی که جامعه به زنان تحمیل میکند.
۴- وقتی ما مردگان سر برداریم
نمایشنامه‌ی «وقتی ما مردگان سر برداریم» آخرین نمایشنامه‌ی منتشرشده‌ی ایبسن است و به دلیل شباهت‌های فراوان شخصیت اصلی‌اش به خود ایبسن، به نوعی می‌توانیم آن را وصیت‌نامه‌ی هنری او و عصاره‌ی یک عمر فعالیت او در تئاتر بدانیم. این نمایشنامه روایتگر داستان آرنولد روبک است. آرنولد یک استاد مجسمه‌ساز است که بازنشست شده و اکنون به سفر آمده. او در سفر با بحران‌ها و چالش‌هایی که هنر ایجاد میکند تداخلاتی که با زندگی عادی دارد می‌پردازد.
۵- جان گابریل بورکمان
«جان گابریل بورکمان» یکی از آخرین نمایشنامه‌های هنریک ایبسن محسوب می‌شود. این نمایشنامه روایتگر زندگی مردی به نام «جان گابریل بورکمان» است که سودای قدرت و ثروت او را وا داشته تا از بانکی که رئیسش بوده اختلاس کند. اختلاس او هویدا می‌شود و به همین دلیل به زندان می‌افتد. او بعد از بیرون‌آمدن از زندان، خانه‌نشین می‌شود و ارتباطش را با جهان بیرون قطع میکند. تا اینکه پسرش که سال‌ها دور از خانه زندگی می‌کرده، به شهر باز می‌گردد و پای آدم‌های تازه‌ای به خانه باز می‌شود. این نمایشنامه که داستانی به‌شدت جذاب و گیرا دارد، تلاش ایبسن است در کنکاش روح انسان‌ها و تاثیراتی که احساسات و هیجانات ما، بر تصمیم‌گیری‌هایمان می‌گذارند.
منبع: Interesting Literature
