فیلم «بتمن» (The Batman) ۲۰۲۲ یکی دیگر از اقتباسهای موفق شوالیهی تاریکی برای پردهی بزرگ بود. رویکرد مت ریوز به کاراکترها در این فیلم اما با همیشه فرق داشت. او میخواست که وجههی تلخ، جدی و تاریکتر شخصیتهای ماندگار کمیکهای بتمن را به تصویر بکشد. رویکردی که در نهایت منجر به ساخت یک فیلم خوب شد که میتوان آن را زیربنای مستحکمی برای یک فرنچایز در نظر گرفت؛ فرنچایزی که با سیاست تازهی استودیوی برادران وارنر پتانسیل آن را دارد که به یکی از بزرگترین فرنچایزهای بتمن تبدیل شود؛ ازاینرو، حتی پیش از اکران فیلم «بتمن»، استودیوی برادران وارنر از توسعهی اسپینآفهایی خبر دادند که یکی از آنها بر پلیس گاتهام متمرکز میشد و دیگری سریالی با محوریت کاراکتر نامآشنای پنگوئن، شرور کمیکهای بتمن است.
فیلم «بتمن» ۲۰۲۲ با ساخت یک جهان چندلایه و پرجزئیات از پس اولین آزمون خود به خوبی برآمد. تا پیش از انتشار «بتمن: شوالیه شنلپوش» (Batman: Caped Crusader)، این فیلم جدیدترین بازراهاندازی بتمن به حساب میآمد و استودیوی برادران وارنر تبلیغ زیادی روی آن کرد که خبر از دنیای سینمایی دیسی میداد. فیلم «بتمن» و حماسهی جنایی که قرار است حالا با سریال «پنگوئن» حول آن شکل بگیرد، کاملا با دنیای سینمایی دیسی که جیمز گان سراغ آن رفته تفاوت دارد. فیلم ۲۰۲۲ و اسپینآفهای تلویزیونی آن هیچ شباهتی به سهگانهی شوالیهی تاریکی کریستوفر نولان هم ندارند. در فیلم «بتمن» ۲۰۲۲، رابرت پتینسون برای اولین بار در جایگاه قهرمان کلاسیک دیسی قرار گرفت، آن هم در گاتهام سیتی بسیار واقعیتر، جدیتر و تاریکتر که بر جنبههای کارآگاهی، جنایی و پلیسی داستانهای بتمن متمرکز میشود تا جنبهی قهرمانی آن. فیلم «بتمن» با توطئههای ریدلر (پاول دینو) و پیروانش به پایان رسید که گاتهام سیتی را زیر آب بردند. بتمن در این زمان در نقش یک قهرمان ظاهر شده و به بازماندگان کمک کرد تا در میانهی این تراژدی، شهر را بازسازی کنند. با ترور کارماین فالکون (جان تورتورو)، دنیای زیرزمینی جنایتکاران نیز با آشوب تازهای مواجه شد و گاتهام سیتی را در یک دوراهی بزرگ قرار داد که حالا چه کسی جای فالکون را پر خواهد کرد.
- نقد فیلم «بتمن» جدید؛ من سایه و انتقام هستم!
سریال «پنگوئن» داستان خود را از همینجا آغاز میکند؛ یعنی درست یک هفته پس از ماجراهای فیلم «بتمن» ۲۰۲۲. آزوالد کابلپات که در ابتدا با فالکون درگیر بود، حالا ممکن است برای ساختن امپراتوری جنایتکاری تازهی خود، با میراث فالکون درگیر شود و این زمینهی یک داستان جذاب با محوریت یکی از شناختهشدهترین ابرشرورهای کمیکهای بتمن را فراهم میکند. با اینکه تلاشهای بسیاری برای یک جهان سینمایی شکست خوردند، اما شوالیهی تاریکی نشان داده که پایهای قوی از شخصیتها و تاریخچهای پربار دارد که یک جهان مشترک در گاتهام را ممکن میکند. مت ریوز از همان آغاز کار، علاقهی خود به توسعهی جهان «بتمن» را با برادران وارنر در میان گذاشته بود: «همان موقع که داشتیم فیلم [فیلم «بتمن»] را مینوشتیم من گفتم خیلی جالب میشود اگر چندتا سریال هم داشته باشیم، و این بخشی از قرارداد من با برادران وارنر بود.»
از میان این ایدههای جالب اما سریال مبتنی بر بخش پلیس گاتهام به مرحلهی تولید نرسید. این سریال در جولای ۲۰۲۰ کلید خورد و مت ریوز و ترنس وینتر، سازندهی سریال «امپراتوری بوردواک» (Boardwalk Empire)، قرار بود روی آن کار کنند؛ اما با کنارهگیری وینتر، ادامهی کار روی این مجموعه سخت شد. ریوز در سال ۲۰۲۱ از ایدههای اولیهی پشت این سریال گفت که قرار بود مثل فیلم «شاهزادهی شهر» (Prince of the City) به کارگردانی سیدنی لومت، داستانش حول یک پلیس فاسد گاتهام متمرکز شود. از نظر زمانی نیز قرار بود وقایع یک سال پیش از فیلم «بتمن» را نشان دهد؛ یعنی درست زمانی که نیروی پلیس گاتهام روی پیدایش کسی به نام بتمن و لایههای فساد در داخل سازمان کار میکردند؛ با وجود تمام ایدههای تازه برای داستان این سریال، برادران وارنر آن را کنار گذاشت.
با این حال، همچنان میتوانید به گسترش دنیای «بتمن» امید داشته باشید. فصل بعدی در حماسهی جنایی «بتمن» بر شخصیتی متمرکز میشود که در فیلم اصلی کمترین زمان به او اختصاص داده شد، یعنی کاراکتر پنگوئن با بازی کالین فارل. با وجود دقایق کمی که پنگوئن در فیلم حضور داشت، او بیشک یکی از شخصیتهایی بود که بیشترین تأثیر را بر بینندگان گذاشت و اکنون HBO یک سریال کامل به پنگوئن اختصاص داده است. اما اگر سریال «پنگوئن» میخواهد استاندارد فیلم «بتمن» را حفظ کرده و پرچم فرنچایز را بالا نگه دارد، باید به نکات مهمی توجه داشته باشد تا این حماسهی جنایی بتواند موفقیت فیلم مت ریوز را ادامه دهد.
تقلید از رویکرد ریوز در بازنمایی گاتهام سیتی
به جرئت میتوان گفت بازنمایی ریوز از گاتهام سیتی در فیلم «بتمن»، تاکنون بهترین اقتباس از این شهر کلاسیک کمیکهای دیسی در فیلمهای لایواکشن بوده است. اصلا یکی از دلایلی که موجب شده فیلم «بتمن» را یک فیلم ابرقهرمانی درست و درمان در نظر بگیریم، همین شهر با زوایای تاریک و پویاییهای خاصی است که زیر پوست آن جریان دارد. گاتهام در این فیلم مثل یک شهر زنده است که به خاطر جرم و جنایت، روز به روز بیشتر در تاریکی فرومیرود؛ اما در همین سایهها یک شوالیهی شنلپوش پنهان شده است تا به داد شهروندان گاتهام برسد. تا اینجای کار میتوان از تریلرهای سریال «پنگوئن» حدس زد که این مجموعه قرار است بیش از پیش به لایههای زیرین این شهر نفوذ کند و احتمالا میتوانید انتظار بازگشتی به مکانهای آشنا هم داشته باشید؛ مثل تیمارستان آرکام و Iceberg Lounge.
فیلم «بتمن» از هنر فیلمبرداری مثل گرگ فریزر برخوردار بود که توانست شهر مشهور کمیکهای دیسی را به نحوی اقتباس کند که با اینکه از همیشه تاریکتر و تراژیکتر است، اما همچنان حس واقعیت تشدیدشدهی کمیکها را در خود دارد. سریال «پنگوئن» اگر میخواهد داستان جنایی تأثیرگذاری تعریف کند، باید نه تنها از نظر بصری فیلم «بتمن» را الگوی خود قرار دهد، بلکه از نظر داستان و دنیا، بین گاتهام سریال و فیلم ارتباط برقرار کند. البته تا اینجا و با توجه به تریلرها نمیتوان با اطمینان گفت که آیا این حس و حال در سریال هم رعایت شده است یا نه.
همچنین شایان ذکر است که این سریال به جای آنکه مثل «بتمن» در بریتانیا فیلمبرداری شده باشد، این بار دوربین خود را به نیویورک برده است. گاتهام سیتی در فیلم «بتمن» به این دلیل اینقدر خوب جواب داد که شبیه هیچکدام از شهرهای ایالات متحده نیست. فرنچایز بتمن البته عادت دارد که هر بار چهره و حال و هوای شهر گاتهام را تغییر دهد؛ اما وقتی صحبت از توسعهی دنیای فیلم ۲۰۲۲ به میان میآید، دیگر نباید به ماهیت شهر دست زد. از این رو، «پنگوئن» باید در وهلهی اول زیباییشناسی و عناصر اصلی شهر را دقیقا در سریال تکرار کند؛ چیزی که باعث میشود بینندهای که فیلم اصلی را دیده، احساس آشنایی و نزدیکی با شهر داشته باشد؛ آن هم شهری که تنها پسزمینهی ماجراهای بتمن نیست، بلکه خود به متن آمده و به یکی از شخصیتهای مهم برای پیشبرد داستان تبدیل میشود. «پنگوئن» باید جهان مشترک خود را با فیلم مت ریوز حفظ کرده و همان لحن خشن و تیره و تار «بتمن» را بازسازی کند.
گسترش تاریخچه و دنیای «بتمن» در سریال «پنگوئن»
سریال «پنگوئن» همچنین باید تاریخچه و جهان فیلم «بتمن» را گسترش دهد؛ با اینکه کمیکهای بتمن از این نظر هیچ کم ندارند، اما سریال نباید فراموش کند که حماسهی جنایی «بتمن» بر اساس فیلم ۲۰۲۲ ریوز است و باید کاراکترها و موضوعاتی را بررسی کند که در آن فیلم نشان داده شد. از آنجا که داستان حول کاراکتر پنگوئن متمرکز شده، سریال احتمالا گروههای اوباش و جنایتکارانی را به تصویر میکشد که در گاتهام اینجا و آنجای شهر میپلکند. سوفیا فالکون و سالواتوره مارونی از جمله کاراکترهایی هستند که میتوانند خط داستانی فیلم «بتمن» را در سریال هم ادامه دهند. در کمیکهای بتمن میبینیم که سوفیا فالکون، دختر کارماین فالکون پس از اینکه از تیمارستان آرکام مرخص میشود به عنوان یک شرور اصلی به جامعه بازمیگردد. ویکتور آگیلار، مرد جوانی که به یکی از متحدان پنگوئن تبدیل میشود، به او خاطرنشان میکند که سوفیا همان «جلاد» (The Hangman) است که در روزنامهها از آن صحبت شده بود. جلاد همان هویت شرور سوفیا در کمیک Dark Victory بود که نشان میدهد این کتاب مصور تأثیر عمدهای بر داستان سریال «پنگوئن» دارد. همانطور که در تریلر سریال دیدهاید، داستان این کمیک با توازن قوا در بین جنایات سازمانیافته در گاتهامسیتی مطابقت دارد و تازه بتمنی که در داستان آن به تصویر کشیده میشود، هر دو نسخههای بتمن، یعنی بتمن جوان و باتجربه را نشان میدهد که با جریان داستانی فیلم ۲۰۲۲ هم همسو است.
اما چیزی که نمیتوان فراموش کرد، کاراکترهایی هستند که با اینکه مدت زیادی در فیلم «بتمن» حضور نداشتند، اما نوید داستانهایی را دادند که سریالها و فیلمهای بعدی این فرنچایز میتوانند روی آنها مانور بدهند. یکی از کاراکترهایی که در لحظات پایانی فیلم نشان داده شد، شخصیت جوکر بود با بازی بری کیوگن. سریال «پنگوئن» میتواند چیزهای بیشتری از این کاراکتر به ما نشان دهد و حتی از تیمارستان آرکام به عنوان یکی از لوکیشنهای اصلی برای داستان خود استفاده کند؛ مخصوصا که قالب سریال به آن فرصت کافی برای پرداختن به شخصیتهای مختلف را میدهد. سریال همچنین نباید خود شوالیهی شنلپوش را فراموش کند. سروکلهی بتمن باید در سریال پیدا شود؛ حال یا به صورت حضور خود رابرت پتینسون در قالب بتمن، یا تأثیر اقدامات بتمن در گاتهام سیتی.
اگر «پنگوئن» از این نکته غقلت کند، ارتباط گرفتن با سریال سخت میشود. باید رشتهی بصری یا داستانی وجود داشته باشد که سریال را به فیلم ۲۰۲۲ پیوند بزند. البته شایعاتی وجود دارد که از حضور رابرت پتینسون در سریال خبر میدهند. اگر این اتفاق بیفتد، دیگر سریال «پنگوئن» را میتوان یک دنبالهی تمامعیار برای فیلم اصلی به حساب آورد؛ مخصوصا با این احتساب که داستان سریال «پنگوئن» یک هفته پس از پایان داستان «بتمن» را نشان میدهد. لورن لفرانک، نویسنده و سازندهی اصلی سریال به اشاره به فیلم آیندهی ریوز، یعنی «بتمن قسمت دوم»، گفته که داستان این سریال پلی خواهد بود بین فیلم اول و دوم. البته برای دیدن فیلم دوم باید حداقل تا سال ۲۰۲۶ میلادی صبر کنید. اما سریال «پنگوئن» قرار است در سپتامبر امسال، در هشت قسمت از شبکهی HBO منتشر شود.
بازنمایی تاریکتر سریال از پنگوئن به عنوان یک تهدید جدی علیه بتمن
چند هفته پیش در پنل کامیک-کان سن دیگو خود مت ریوز تأیید کرد که پنگوئن در فیلم دوم «بتمن» بازخواهد گشت. با توجه به محتوای داستانی که تا اینجای کار فاش شده است، میدانیم که سریال به قدرت رسیدن پنگوئن را نشان خواهد داد. در فیلم «بتمن» کاراکتر آزوالد کابلپات بیشتر دست راست کارماین فالکون بود و خودش تهدید جدی علیه بتمن به حساب نمیآمد. حالا که فالکون دیگر کارش در دنیای «بتمن» به آخر رسیده است، آزوالد میتواند به همان شرور کلاسیکی تبدیل شود که از او در کمیکها و تاریخ اقتباسهای بتمن سراغ داریم. فارل دراینباره توضیح داده: «کنار رفتن کارماین فالکون در پایان فیلم «بتمن» باعث ایجاد خلاء بزرگی در گاتهام میشود که کسی باید آن را پر کند؛ بنابراین، افراد مختلفی دنبال رسیدن به این جایگاه هستند. این سفری است که آزوالد از سر میگذراند و موانع عجیبی سر راه او قرار دارند؛ موانعی که سفر او را به سفری بسیار تاریک و خشن تبدیل میکنند.»
تا آخر سریال «پنگوئن» دیگر انتظار داریم که ببینیم آزوالد به یک رئیس گنگ قدرتمند تبدیل شده که دنیای زیرزمینی جنایتکاران را در گاتهام در مشت خود دارد. لورن لفرانک گفته که مت ریوز با ایدهای شبیه داستان «صورتزخمی» (Scarface) سراغ داستان پسزمینهی پنگوئن رفت و خودش هم، به جای تمرکز بر جنبهی کمیک پنگوئن، از نقطه نظر مطالعهی شخصیتی روانشناختی سراغ این کاراکتر رفته است. با اینکه داستانهای گانگسترها و اوباش همیشه کمی از واقعیت فراتر میروند، اما سریال «پنگوئن» قرار است داستان آزوالد را به عنوان یک مرد عادی و تحول او با رسیدن به قدرت دنبال کند.
- همهی فیلمهای بتمن از بدترین تا بهترین
این تحول است که از پنگوئن آن شرور کلاسیکی را میسازد که میتواند یک تهدید جدی برای شوالیهی تاریکی باشد؛ تهدیدی که بتمن قرار نیست به همین سادگی از پس او بربیاید و میتواند جایگاه خود را در سایر پروژههای فرنچایز هم تثبیت کند؛ به نحوی که حتی پنگوئن را در قسمت دوم «بتمن» به عنوان یک ابرشرور در برابر بتمن قرار دهد. البته فعلا که نمیدانیم که شرور اصلی فیلم دوم «بتمن» چه کسی خواهد بود؛ هرچند صحبتهایی از حضور کلیفیس (Clayface) یا هاش (Hush) در فیلم هم مطرح شده است. سریال «پنگوئن» اما میتواند قدمی باشد برای تبدیل آزوالد به مهمترین شرور فیلم بعدی که قرار است حسابی برای بتمن دردسرساز شود. اصلا شاید به همین دلیل باشد که یک سریال کامل را به او اختصاص دادهاند. اگر این قضیه درست باشد، میتوان رویکرد برادران وارنر را با استودیوی مارول مقایسه کرد که از دنیای سینمایی مارول برای پیشبرد داستان قهرمانهای خود استفاده میکند؛ این بار اما برادران وارنر به جای قهرمان، سراغ یکی از ابرشرورهای کمیک رفته تا بعدا با ارجاع به سریال، بتواند دنیای «بتمن» را بسط دهد.
وفادار ماندن سریال به کاراکتر پنگوئن کمیکها
مثل تمام اقتباسها، سازندگان این آزادی را دارند که از محتوای اصلی فاصله گرفته و کاراکترهای آشنای کمیکها را به مسیرهایی ببرند که دوست دارند؛ برای همین عجیب نیست که سریال «پنگوئن» هم در داستان این شرور تغییراتی اعمال کرده باشد؛ مثلا یکی از این تغییرات به پسزمینهی آزوالد بازمیگردد. در بسیاری از بازنماییها از کاراکتر پنگوئن، او یک فرد عجیب و غریب ثروتمند بوده که از یک خانوادهی اوباش میآید و در برهههایی یک بیزینسمن درست و درمان هم بوده است. با این حال، پنگوئن در هیچکدام از این اقتباسها، توانایی آن را نداشته که به نبرد تنبهتن با بتمن برود. او همیشه خود را پشت سر باند جنایتکارانش مخفی میکند. با اینکه از سرووضع پنگوئن کالین فارل چنین برمیآید که او هم تا جای ممکن از مقابلهی فیزیکی با بتمن اجتناب خواهد کرد، اما آزوالد دیگر از نسل خانوادهی قدیمی و ثروتمند کابلپات نمیآید؛ خانوادهای که نقش مهمی در روزهای اولیهی پا گرفتن گاتهام سیتی داشتند.
تا اینجای کار میتوان این تغییر را پذیرفت. اما امکان دارد «پنگوئن» سراغ تغییراتی برود که دیگر پذیرش آنها غیرممکن است؛ مثلا اگر سریال «پنگوئن» به جای یک شرور درست و درمان، فقط به خاطر اینکه آزوالد حالا در نقش اصلی داستان قرار گرفته، از پنگوئن یک ضدقهرمان با پسزمینهای تراژیک بسازد! این یعنی نادیده گرفتن ماهیت این کاراکتر در کمیکها و دقیقا کاری است که سریال باید از آن فاصله بگیرد. این اشتباهی است که نمونهاش را در فیلمی مثل «موربیوس» (Morbius) دیدیم و سریال «پنگوئن» نباید آن را تکرار کند. لفرانک دربارهی پسزمینهی داستانی پنگوئن و تغییراتی که سریال به آن داده اینطور گفته است: «این همان چیزی است که او را از نسخههای قبلی پنگوئن در کمیکها متمایز میکند، نسخههایی که او قبلا از خانوادهای ثروتمند و سرشناس میآمد. مت از این نظر در فیلم پایهگذاریهای لازم را انجام داد که آزوالد زیر دست فالکون بود و این او را به یک مرد ضعیف تبدیل میکرد. البته چیزی از خانواده [و پسزمینه] او نمیدانستیم. بنابراین برای من مهم بود که آزوالد از هیچ به همه چیز برسد. او واقعا تشنهی آن است که قدرت بیشتری به دست آورد و دیده شود.»
داستانهای اوباش زیادی وجود داشته است که افراد بد را دنبال میکنند، از سریال «سوپرانوها» (The Sopranos) بگیر تا «رفقای خوب» (Goodfellas)؛ «پنگوئن» نیز نباید از این قاعده مستثنی باشد. خوشبختانه، تریلرها امید ما را نسبت به سریال بالا برده و خبر از جریان تحول آزوالد در تبدیل شدن به رئیس یک باند جنایتکار میدهند؛ در این تریلرها آزوالد از ناتوانی خود در دستیابی به قدرت حرف میزند؛ آن هم در جهانی که یک آدم صادق هیچ جایی در آن ندارد. فیلم «بتمن»، با اینکه اقتباسی بسیار تاریکتر از فیلمهای لایواکشن پیشین به حساب میآید، همچنان به کمیکها وفادار بود و یکی از دلایل موفقیت آن را میتوان به همین ویژگی مربوط دانست. سریال «پنگوئن» هم باید دنبالهروی راه مت ریوز و استودیوی دیسی باشد تا بتواند موفقیت فیلم «بتمن» را ادامه دهد؛ بنابراین، این سریال نمیتواند داستان خود را مستقل از فیلم اصلی روایت کند.
- آیا جوکر شخصیت شرور فیلم «بتمن ۲» خواهد بود؟
همه اتفاق نظر داریم که جوکر شناختهشدهترین شرور دنیای بتمن است. این شرور توانست با فیلم مستقل «جوکر» (Joker) به موفقیت برسد؛ با این حال، خلاف فیلمهای «جوکر»، سریال «پنگوئن» بخشی از یک دنیای بزرگتر خواهد بود و نه یک مجموعهی مستقل. بنابراین، نمیتواند بدون توجه به تاریخچه و زمینهسازیهایی که در فیلم ۲۰۲۲ انجام شده است، داستان خود را پیش ببرد. علاوه بر این، پنگوئن یکی دیگر از معروفترین کاراکترهای کمیکهای بتمن است. پس سریال باید بتواند داستانی قانعکننده روایت کند که هم خوانندگان کمیکهای بتمن از آن راضی باشند، هم بینندگان فیلم اصلی. فرهنگ غنی کتابهای مصور در ترکیب با حماسهی «بتمن» مت ریوز میتواند محتوای کافی برای سریال «پنگوئن» را فراهم کند.
در حالی که پنگوئن مدتهاست یکی از شرورهای اصلی دنیای بتمن بوده، اما هرگز آن حمایت و احترامی را که کاراکترهایی مثل جوکر، پوزن آیوی و حتی بین (Bane) داشتهاند پیدا نکرده است. سریال تازه اما فرصتش را دارد که این وضعیت را تغییر دهد و یک شخصیت خطرناک از این جنایتکار بسازد. سریال «پنگوئن» همچنین میتواند تاریخ غنی این کاراکتر را به بینندگان نشان دهد، به ویژه پیشینهی او از کمیکهای Secret Origins. پنگوئن زمانی به عنوان یک شرور بامزه شناخته میشد؛ مخصوصا با بازنمایی کلاسیک فیلمهای تیم برتون. اما حالا سریال میتواند یک داستان جدی با محوریت او روایت کند. سریال HBO همچنین باید گاتهام سیتی را که در فیلم «بتمن» نشان داده شد، بسط دهد و بستری محکم برای فیلمهای بعدی در فرنچایز آماده کند. سریال «پنگوئن» رویکرد جدیدی برای فرانچایز «بتمن» خواهد بود که قرار است برای اولین بار دنیای آن را برای تلویزیون گسترش دهد. با اجرای فارل در مرکزیت آن و پایهی قوی کمیکهای بتمن، سریال «پنگوئن» پتانسیل آن را دارد که به یکی از بهترین مجموعههای اقتباسی از کمیکها تبدیل شود. در طول سالها و با انبوه اقتباسهای سینمایی، تلویزیونی و انیمیشنی، این مسئولیت سختی بر دوش سازندگان «پنگوئن» میگذارد و با استاندارد بالایی که ریوز در فیلم اصلی خود پایهاش را گذاشت، این سریال تازه حالا باید بتواند این استاندارد را حفظ کرده و توقعات بالای بینندگان را هم برآورده کند.
منبع: CBR