طرفداری |یاسر همرنگ میهمان استودیوی رسانه طرفداری بود.
یاسر همرنگ، داوری که بیش از دو دهه در فوتبال ایران قضاوت کرده بود، در تابستان سال 1403 برای همیشه از دنیای داوری خداحافظی و به شدت نسبت به عملکرد فدراسیون و کمیته داوران انتقاد کرد.
اوج این موضوع جایی بود که یاسر همرنگ در یکی از سخنرانیهای مهدی تاج مقابل دیدگان همه بلند شد و انتقادهای تندی را به زبان آورد که این کلیپ چند ماه پیش در شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهای داشت. حالا چند ماه از خداحافظی یاسر همرنگ و این اتفاقات گذشته و از او دعوت کردیم به استودیوی رسانه طرفداری بیاید و ناگفتههای خود را بیان کند، ما هم طبق رسالت همیشگی رسانه طرفداری قول دادیم بدون سانسور این صحبتها را پخش کنیم.
یاسر همرنگ که به شدت دلخور است، صحبتهایی را بیان کرد که به شدت قابل تامل است. او از درآمد ناچیز داوران در طول یک سال کاری گفت و در ادامه هم انتقادهایی را به فدراسیون فوتبال و کمیته داوران وارد کرد.
اهالی فوتبال همیشه خواستههای زیادی از داوران فوتبال ایران دارند؛ این گفتگو را ببینید تا از شرایط عجیب و غریب داوران مطلع شوید و بعد دوباره از خودتان بپرسید آیا با چنین پرداختی و امکاناتی، خواستههای ایده آل منطقی است؟
این شما و این بخش اول گفتگوی رسانه طرفداری با یاسر همرنگ؛
سلام، به استودیوی رسانه طرفداری خوش آمدید.
عرض سلام و ادب، خوشحالم در خدمت شما هستم. امیدوارم بحث خوبی باشد و حرفهای تکراری نزنیم و دری برای پیشرفت باشد.
این روزها یاسر همرنگ مشغول چه کاری است؟
من معلمم و این روزها چون تابستان است، تعطیل هستم. بیشتر در اتاقم به مشکلات فکر میکنم و در صفحه خودم تولید محتوا میکنم و بازخوردش را میگیرم. به این شکل روزهایم می گذرد تا اول مهر که مدرسهها باز شوند.
هرجای دنیا بودم، هم به عشقم رسیده بودم، هم به پول
وجه اشتراک جالبی هم بین معلمی و داوری وجود دارد و آن هم عشق است که باعث میشود به کارتان ادامه دهید.
در هر دو عشق ولی این را بگویم در هر کجای دنیا اگر من این مشاغل را داشتم، از لحاظ مالی خیلی وضعیتم بهتر بود. یعنی هم عشقم کنارم بود و هم از لحاظ مالی وضعیت خوبی بود. الان با عشقم هستم ولی از لحاظ مالی اوضاع آنطور که باید و شاید خوب نیست.
برویم سراغ داوری؛ از کجا و چه سالی شروع کردید؟ اصلا چه شد به سمت داوری رفتید؟
تا سال 1379 در ردههای امید در حوزه شمال شرق فوتبال بازی میکردم. یک مربی داشتم به نام آقای قاسمی که با آقای محمود رفیعی دوست بودند. به آقای رفیعی گفتند من بازیکنی دارم که در تمرینها داوری میکند و به داوری خیلی علاقه مند است. آقای رفیعی گفت بفرستید پیش من. آن زمان آقای رفیعی پیش آقای شهبازی کار میکردند و دبیر ایشان بودند. پیش آقای رفیعی رفتم که از من خوششان آمد و مهر دو طرفه ایجاد شد. از آن زمان دیگر آقای قاسمی کات، آقای رفیعی تا الان.
چند سال میگذرد از آن ماجرا؟
24 سال.
اگر عقل و شعور الان را داشتم، به جای داوری به فوتبال بازی کردن ادامه میدادم
اگر برگردیم به 24 سال پیش و زمان را به عقب برگردانیم، به جای داوری سراغ فوتبال بازی کردن میروید؟
اگر عقل و شعور الان را داشتم بله ولی اگر نه، همین مسیر را میآمدم. اگر کمی آگاهی داشتم انتخاب متفاوتی میکردم و شرایط آن زمان هم البته خیلی متفاوت بود. فکر میکنم با توجه به شرایط آن زمان همین مسیر را میآمدم ولی اگر میدانستم به اینجا میرسد، مطمئنم تصمیم دیگری میگرفتم چون اگر الان یک جوانی از من بپرسد و حتی شرایط سنی خوبی داشته باشد، اصلا توصیه نمیکنم سمت داوری برود.
به خاطر چی؟
افقی که میبینم روشن نیست.
هیچکس مسئولیت پذیر نیست و هرکس نتیجه نمیگیرد میگوید داور بد بود
بله متاسفانه، خود منم بارها و بارها گفتم داوران واقعا مظلوم هستند چون هم از سمت هواداران، مربیان و بازیکنان و هم از سمت فدراسیون و کمیته داوران تحت فشار هستند و مقصر شناخته میشوند. یکم از سختیهای کار داوری بگویید.
متاسفانه الان داوری تبدیل به سیبل شده است. هیچ جای دنیا چنین چیزی ندیدم. شاید یک زمانهایی، یک مربی بعد 50 بازی بگوید یک بازی داوری خوب نبود ولی در ایران هر تیمی میبازد در همه بازیها میگوید داور خوب نبوده است. مگه داریم چنین چیزی که در همه بازیها داوری بد باشد و هیچکس مسئولیت اشتباه و ضعف خودش را نپذیرد؟ چون هیچکس مسئولیت و ضعف خودش را نمیپذیرد، همه فشار روی داور میآید. بعد آن فردی که باید به عنوان رییس از شما حمایت کند هم یک چیز به شما میگوید، بعد یک چیز دیگر در رسانه میگوید. این خیلی بد است. شما نیروی انسانی خود را فرسوده کردید و در حال از دست دادن آن هستید. نمیدانم تا کی این روند ادامه دارد. به نظرم نیاز به بازنگری دارد. به این شکل ما نیروی انسانی که بزرگترین سرمایه هر مجموعهای هست را از دست میدهیم.
نسل جوان برخورد با داور لیگ برتری را میبیند و اصلا به سمت داوری نمیآید!
به نظر شما با توجه به شرایط فعلی اصلا نسل جوان سمت داوری میآید؟
بچههای الان نسبت به ما خیلی بیشتر متوجه هستند چون با دنیا از طریق فضای مجازی آشنا هستند و آن زمان چنین چیزهایی نبود. همه چیز ما در گل کوچیک محل و زمین خاکی خلاصه میشد و اصلا نمیدانستیم در دنیا چه خبر است ولی الان اینطور نیست. الان همه متوجه هستند و میبینند و به همین خاطر علاقهمندی کم شده و هرکس میخواهد کاری را شروع کند، نگاه به آینده میکند که به کجا قرار است برسد. وقتی میبیند چنین برخوردی با داور لیگ برتر میشود، به نظرم خیلی کم به این سمت میآیند. اکثر آنهایی که به این سمت میآیند، کسانی هستند که مثلا یک نسل پدرشان داور بوده یا یکی از فامیلهایشان داور بوده و به این شکل علاقه در آنها ایجاد شده است. وگرنه آدمی که هیچ سنخیتی نداشته باشد، یک دودوتا، چهارتا کند، میگوید نمیآیم.
همه به داوران میپرند چون داوران لال هستند و حق مصاحبه ندارند
در این قضیه چه کسی را بیشتر مقصر میدانید؟ من نشستهای خبری را نگاه میکنم، کوچکترین بحث فنی شکل نمیگیرد و همه چیز حول محور داور میگذرد. در این زمینه من به همکاران خودم هم نقد دارم که سوال فنی نمیپرسند و سراغ مباحث حاشیهای میروند.
در ایران هر کس که خبرنگار است، تعلق خاطر دارد. شما وقتی تعلق خاطر داشته باشید، اول قلب میبیند، بعد مغزت. برای همین آن فرد هم دوست دارد فشار را از روی تیمش یا مربیاش بردارد و روی داور فشار بگذارد چون دیوار داور از همه کوتاهتر است و هیچکس از داور دفاع نمیکند. بازی استقلال یا پرسپولیس باشد، همکاران شما یا استقلالی هستند یا پرسپولیسی. بالاخره هر کسی طرفدار یک تیمی است. مربی هم برای اینکه فشار را از روی خودش بردارد نمیتواند هر بازی بگوید من یک سری چیزهایی میخواستم ولی مدیرعامل به من نداد یا مثلا فلان بازیکن را میخواستم چون اینها آدمهای قوی هستند و بعد از مربی طلبکار میشوند و میگویند چرا این حرفها را زدی؟ کی من این کار را کردم؟ ولی این حرفها را به داوری میگوید که حتی اجازه مصاحبه هم ندارد و حرف هم نمیتواند بزند. تو به یک آدم لال راحتتر میتوانی بپری تا با یک آدمی که یک عالمه رسانه دارد و حرف میتواند بزند. تو به این آدم هرچه بگویی، حرفی نمیتواند بزند. منم بودم به چنین آدمی میگفتم.
مقصر چه کسی است؟
فدراسیون فوتبال با این قانونی که داور نمیتواند حرف بزند. البته این قانون فیفاست ولی برای کجا؟ برای فوتبال فیفا نه برای ما. هرجا به نفع ما باشد میگوییم از فیفا پیروی میکنیم ولی هرجا به ضررمان باشد، میگوییم نه اینجا کشور ماست و قوانین شکل دیگری است. این یک بام و دو هوا فقط به داوری ضربه میزند.
نمیخواستم هر بلایی سرم بیاید و از داوری خداحافظی کردم
چی شد که از داوری خداحافظی کردید؟
واقعا یک جایی میبینی رشد برایت متوقف است و آنجا اگر ادامه دهی، از خودت کم میکنی. من آخر فصل پیش به آن نقطه رسیدم که با این سیستم و این آدمها در حال کم شدن از من است. روزی که ازت کم شود و ادامه دادی، هر بلایی سرت بیاید حقت است و من نمیخواستم هر بلایی سرم بیاید. شاید از من خواستهای هم نداشتند چون خودشان آدمهایی را دارند که خواستهها را از آنها بخواهند. لزوما این کمیته را نمیگویم بلکه کل مجموعه را میگویم. هیچوقت آدم کسی نبودم.
کاری که فدراسیون با داوران انجام میدهد را هیچ انسانی با انسان دیگر انجام نمیدهد
برگردیم به ویدیوی جنجالی که چند ماه پیش خیلی سر و صدا کرد و جلوی همه از مهدی تاج در یک مراسمی انتقاد کردید.
یک سری از من ایراد میگیرند چرا تا وقتی داور بودی حرف نمیزدی و تا خداحافظی کردی حرف زدی. اول در این خصوص جواب بدهم. شما وقتی در یک مجموعهای هستید باید قوانین مجموعه را بپذیرید. این مجموعه به غلط یا درست میگوید شما به عنوان داور حق مصاحبه نداری و اگر من مصاحبه کنم باید به کمیته انضباطی و اخلاق بروم و جوابگو شوم و با محرومیت مواجه شوم. در حالی که من میتوانستم هنوز به قضاوت ادامه دهم و ساکت باشم، انتخابم این بود که دیگر داور و ساکت نباشم. مساله دوم اینکه من هیچوقت در توانم نبود آنطور حرف بزنم و نکته دیگر اینکه در هر کلاس یا جلسهای کوپال ناظمی کنار من مینشیند. اولین بار بود که کوپال ناظمی چون داور فعال بود و لباس داوری داشت، در یک قسمت دیگر بود و من در یک قسمت دیگر حضور داشتم. او همیشه من را کنترل میکرد و مثلا میگفت نه یاسر، اینجا این کار را انجام نده یا اینجا این حرف را نزن. من ایشان را به عنوان یک آدم عاقل قبول دارم و حرفش را گوش میکردم. در آن روز او کنارم نبود و به همین خاطر راحت بودم و از لحظه اول تصمیم گرفتم اگر مهدی تاج چیزی برخلاف واقعیت گفت، بلند شوم و حرف بزنم ولی خدا شاهد است به جملاتم فکر نکرده بودم. مهدی تاج آمد و گفت خیلی خیلی فضای داوری برایم فضای خوبی است و دیدم مثبت است. وقتی ایشان این را گفتند دیگر همان لحظه طلایی بود که بلند شدم و مشکلات را بیان کردم و گفتم با این هزینه ها و نگاهی که شما و فدراسیون فوتبال دارید و رفتارهایی که با داورهای لیگ برتری میکنید، کجای نگاهتان مثبت است؟ به چی نگاهتان مثبت است؟ تازه اینها چیزهایی است که من جرات کردم و گفتم. خیلی چیزها را من خبر ندارم و خیلی چیزها هم پایین تر است و بچهها نگفتند. اصلا بگویم شاید باورتان نشود چون انسانی نیست. شما به عنوان یک انسان با انسان دیگر این رفتاری را انجام نمیدهید که فدراسیون با داوران انجام میدهد.
شاید در آینده آبدارچی کمیته داوران شوم ولی با سیستم فعلی حتی اگر پیشنهاد ریاست هم بدهند، قبول نمیکنم
این را از یاسر همرنگ نبینید و هی نگویید به این شکل خواسته معروف و بزرگ شود. خدا شاهد است آن کار، کار خدا بود و همه حرفها و همه چیز را خدا انجام داد، آن هم برای همه داوران نه برای من. اگر آن حرفها را زدم، نفعی دیگر به من نمیرسد. نه دنبال ریالی هستم و نه ریالی به زندگیام اضافه میشود. به مهدی تاج هم گفتم چون گفت میسپرم اذیتتان نکنند. صفر تا صد زندگی من مشخص است و خداراشکر هیچ وصله مالی به من نچسبیده و نمیچسبد. در بحث داوری و اخلاقی هم همیشه خود کنترلی داشتم و هیچ داستانی نبود که اگر داستانی بود تا الان میگفتید و من را ساکت میکردید. لطفا این موضوع را به فال نیک بگیرید. بحث من شخصی و فردی نیست. بحث من رشد و پیشرفت داوری است. این حرفها را بشنوید؛ اگر بد بود، بگذارید کنار ولی اگر خوب بود، به کار بگیرید. تا الان هر حرفی زدم به نفع شما بوده است. خدا شاهد است نه قصد فضولی دارم و نه قصدم این است جای شما را بگیرم. همین الان بگویند رییس دپارتمان داوری شو، به والله قبول نمیکنم. شاید در آینده سیستم و نگاه عوض شود، آبدارچی دپارتمان داوری بشوم ولی الان به عنوان رییس هم نمیروم چون میدانم از من چه میخواهند.
15 مربی به من گفتند بمان و نرو؛ سیستم از ما میخواهد دروغ بگوییم و مقابل داوران بایستیم
مجموعهای که از تو میخواهد مقابل داور باشی به خاطر سیستم مجبور به دروغگویی میشوی، چرا باید از خودم کم کنم؟ خودم را حفظ میکنم. اینکه الان بهت بگویند رییسی و بله قربان بشنوی برای این میز است، این میز را ازت بگیرند چیزی نمیماند ولی من سعی میکنم به شکلی بروم و کار کنم که اگر این میز را هم از من گرفتند اتفاقی رخ ندهد. الان من دیگر داور نیستم. خدا شاهد است 15 مربی، میخواستم بیشتر بگویم ولی این عدد را با قاطعیت میگویم. 15 مربی به من پیام دادند و باهام تماس گرفتند که بمان، رفتنت حیف است. این برایم بسیار باارزش است. همین روندی را که انتخاب کردم، ادامه میدهم.
مهدی تاج یا ناآگاه است، یا صادق نیست؛ فحشش را ما میخوریم، پولش را چه کسی میگیرد؟
مهدی تاج همانجا پاسخ شما را داد. صادقانه توضیحات ایشان برایتان قانع کننده بود؟
همانطور که آنجا هم گفتم مهدی تاج یا ناآگاه هست به امور یعنی اینکه اطلاعات غلط به ایشان میدهند یا اینکه صادق نیست. غیر از این دو مورد نیست. اصلا قانع نشدم. ایشان گفتند هزینه داوری این چیزی نیست که میگویی. من فقط لیگ برتر را گفتم که حدود 5 میلیارد است ولی ایشان گفت ما 60 میلیارد پول داوری میدهیم. 60 میلیارد برای 3000 بازی میدهید، پول زیادی نیست. پول اسپانسر و کمیته انضباطی هست. فحشش را ما میخوریم، پولش را کی میگیرد؟ کجا خرج میکنند این پولها را؟ مشخص نیست.
مهدی طارمی با یک کلمه بیشرف زیر میز بازی زد ولی کمترین فحشی که ما میشنویم بیشرف است
مهدی طارمی یک کلمه بیشرف شنید و به درستی اعتراض کرد و زد زیر میز. گفت به ما میگویند دروغ بگویید و همه چیز خوب است. کمترین فحشی که داور میشنود بیشرف است. آیا مهدی طارمی که نوش جانش، میلیاردها تومان پول گرفته، حقش است اعتراض کند بدتر است یا داوری که کمترین فحشی که میخورد بیشرف است و به او میگویید حرف نزن. آیا عدالت است داور چون ضعیف تر است به او بگویید حرف نزن. یعنی اعتقاد شما در کشور اسلامی همینقدر است؟ اگر میگویید حرف نزند، شما از او حمایت میکنید؟ نباید حمایت کنید؟
آدمهای کوچک، بزرگ داوری ما شدهاند؛ دوستانم جوری عوض شدند که دیگر آنها را نمیشناسم!
بزرگترین مشکل داوری ما چیست؟
بزرگترین مشکل داوری ما این است آدمهای کوچک، بزرگ داوری ما شدهاند. از لحاظ حقیقی همه آدمهای خوبی هستند. دانیال مرادی را دوست دارم، علی خسروی از دوستان خوبم بوده است، آقای صفیری کسی بوده که باعث شده در تیم داوری دربی باشم، هیچکس این کار را نمیکرد جز ایشان. اینها را میفهمم ولی الان یک جوری عوض شدند که من آنها را نمیشناسم. جوری دروغ میگویند که من آنها را نمیشناسم. نه به خاطر جایگاه شخصی بلکه به خاطر جایگاه حقوقیاش ناراحت هستم وگرنه همه آنها دوستان من هستند. علی جوادی همکلاسی من در داوری بوده و الان مدیرکل تربیت بدنی استان تهران است و به کمیته داوران آمده است. ایشان رزومه داری ندارد و جایش اینجا نیست. آقای نیرویار خیلی آدم بامعرفتی است و خیلی مرد است ولی جایش اینجا نیست. آقای زرگر عضو کمیته داوران است بعد به عنوان نماینده فدراسیون در فدراسیون فعالیت میکند یعنی به عنوان ناظر داوری نمیآید. مگر داریم چنین چیزی؟ قفل است! شما عضو کمیته داوران هستید بعد به عنوان نماینده فدراسیون به بازی میروید؟ خودت یعنی این سیستم را قبول نداری؟ اگر قبول داری به عنوان ناظر داوری بیا. میدانید ناظر داوری چقدر میگیرد؟
چقدر؟
1 میلیون و 250 هزار تومان در لیگ برتر. این را هرجا بگویی…
میگویند به این شغل به چشم معلمی نگاه کنید؛ معلم نباید ماست بخرد؟ معلم نباید گوشت و مرغ بخرد؟
اصلا بگید کسی قبول نمیکند برود.
بعد آقای ممبینی در کلاس پیش فصل ناظران گفته شما معلم هستید و به چشم معلمی نگاه کنید. خب معلم نباید ماست بخرد؟ معلم نباید هزینه زندگیاش را بدهد؟ معلم نباید گوشت و مرغ برای خانهاش بخرد؟ 1 میلیون و 250 هزار تومان؟ آدمی که 30 سال در بالاترین سطح داور بین المللی بوده که ناظر لیگ برتر شده بعد چنین پولی به او میدهید؟ یعنی از همه کمتر؟ مثلا داور چهارم 3 میلیون میگیرد بعد ناظر داوری 1 میلیون و 250 هزار تومان؟ این فرد باید از همه بیشتر بگیرد چون پول تجربه و تخصصش را میگیرد و بزرگ آن جمع است. این توهین است.
مهدی تاج منت میگذارد و به داوران توهین میکند
این همه پول در سال کمیته انضباطی به طور مثال درمیآورد. خب نمیتوان یک پنجم را برای داوران هزینه کرد؟ چرا به داوران نمیرسیم ولی انتظارات خیلی زیادی از آنها داریم؟
همه جامعه فوتبال به این موضوع اعتقاد دارند جز آن کسی که مسئولش است. نمیدانم چرا؟ شما برو با هر مربی صحبت کن، میگویند این حق داوران نیست، این چه پولی است. در تلویزیون آقای شجاعی گفت میخواهم بخندم، میخواهم گریه کنم. آخه این چه پولی است به داوران میدهید و این همه به آنها فشار میآورید؟ آقای شجاعی نه پسرخاله داوران است و نه خیلی با داوران خوب است. این یک واقعیتی است که وجود دارد و نگاه فدراسیون باید نسبت به داوران عوض شود. اینکه مهدی تاج در یک جلسه خصوصی که البته فیمش درآمده به داوران بین المللی میگوید متقاضی برای این کار زیاد است. مهدی تاج آدم باهوشی است. وقتی میگوید متقاضی برای این کار زیاد است یعنی همین پولی هم که به شما میدهیم، لطف میکنیم وگرنه آدمهایی هستند که مجانی بیایند یا حتی یک پولی هم بدهند! یک منتی هم میگذارد. جام جهانی بعدی در آمریکاست. فراخوان بگذارند هرکس میخواهد یک میلیون دلار بدهد و در جام جهانی آمریکا به عنوان داور حضور داشته باشد. مطمئن باشید کسانی هستند که این کار را انجام بدهند ولی آیا تخصص آن داور را دارند؟ این حرف اصلا غلط است. این داور 25 سال زحمت کشیده به اینجا رسیده است. میگویید برای این کار متقاضی زیاد است؟ برای اینکه اصلا نمیدانید این آدم از کجا به کجا رسیده و چه زحمتی کشیده و فرآیند کار را نمیدانید. برای ریاست هم متقاضی زیاد است، برای چی مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال است؟ برای اینکه لابد مهدی تاج لایق این جایگاه بوده است. خب است من هم بگویم برای ریاست متقاضی زیاد است؟ این حرف توهین است.